Khi nhắc đến những chế độ ăn lành mạnh, người ta thường không thể không nhắc đến hạt chia, một loại hạt được xếp vào hàng "siêu thực phẩm" bởi những giá trị dinh dưỡng cao ngất ngưỡng mà nó mang lại. Tuy hạt chia sớm đã được phát hiện và sử dụng từ ngàn năm trước ở khu vực Nam Mỹ nhưng phải tới những năm gần đây, loại hạt này mới được biết đến và sử dụng phổ biến tại Việt Nam. Hình ảnh hạt chia mà ta thường bắt gặp nhất là trong những món như pudding, nước ép, sinh tố, các loại nước detox, với công dụng thanh lọc, giảm cân, ăn kiêng. Vậy hạt chia có còn những tác dụng gì khác nữa không mà tên tuổi của nó lại được ca tụng đến như vậy? Liệu nó có thực sự như lời đồn?
Pudding hạt chia mix cùng granola (ảnh: Stocksy)
Bạn đã từng biết đến hạt chia?
Từ khoảng thế kỷ 16, hạt chia đã được thuần hóa và trồng bởi người Aztec, và được xem như một loại cây lương thực quan trọng làm nên hình ảnh nền văn hóa Aztec. Hạt chia có tên khoa học là Salvia hispanica, thuộc loại Lamiaceae, tức cùng loại thảo mộc với các loại gia vị như húng quế, bạc hà. (Nguồn: Wikipedia)
Hạt chia rất dễ trồng, sâu bọ cũng không thích dầu thực vật có trong hạt nên không cần phân bón hóa học mà chỉ cần trồng theo phương pháp tự nhiên hữu cơ. Hiện nay, hạt chia được trồng ở nhiều nơi trên thế giới để có thể đáp ứng lượng nhu cầu sử dụng lớn, tuy nhiên để hạt chia cho được hạt tốt nhất và hoàn hảo nhất là ở hai quốc gia Mỹ và Úc bởi điều kiện tự nhiên như khí hậu, thổ nhưỡng, nguồn nước, nhiệt độ phù hợp nhất với hạt chia, nước ta vẫn chưa trồng được loại hạt này, nên các sản phẩm hạt chia trên thị trường ta đều là hạt chia nhập khẩu từ nước ngoài.
Giá trị dinh dưỡng có trong hạt chia
Tuy hạt chia có kích thước rất nhỏ nhưng dinh dưỡng có trong hạt vô cùng dồi dào và quý giá. Dưới đây là giá trị dinh dưỡng có trong 100g hạt chia:
Năng lượng: 486 kcal
Carbohydrate: 42,1 g
Chất xơ: 34,4 g
Chất béo: 30,7 g
Chất đạm: 16,5 g
- Canxi: 631 mg
- Sắt: 7,7 mg
- Magie: 335 mg
- Photpho: 860 mg
- Kali: 407 mg
- Kẽm: 4,6 mg
- Manga: 2,72 mg
- Ngoài ra còn có các Vitamin khác như vitamin A, vitamin B1, vitamin B2, vitamin B3, vitamin B9, vitamin C, vitamin E và nước.
(Nguồn: Wikipedia, dữ liệu được cập nhật trên cơ sở dữ liệu USDA)
Dưỡng chất đáng chú ý nhất ở hạt chia là lượng chất xơ vô cùng lớn, theo thống kê thì trong 100g hạt chia, chất xơ cao gấp 1,6 lần lúa mạch, 2,3 lần yến mạch và 8,3 lần so với ngô. Mỗi ngày chỉ cần 2 muỗng hạt chia tương đương 9,6g bạn đã cung cấp đủ 38% nhu cầu chất xơ trong một ngày. Ngoài ra, Omega-3 cũng là chất có hàm lượng cao có trong hạt, thậm chí cao hơn loại cá béo mà bạn hay dùng. Chất này thực sự rất biết yêu thương và nâng đỡ cho não bộ và hệ tim mạch của bạn đấy. Bên cạnh đó thì các chất khác như các loại vitamin, selenium,... ở trong hạt chia cũng là những dưỡng chất quý hữu ích cho sức khỏe của bạn.
Tác dụng của hạt chia tới sức khỏe và sắc đẹp
Chắc hẳn ai cũng đều biết đến công dụng và khả năng thanh lọc, giảm cân, bù nước cho cơ thể của hạt chia bởi truyền thông, báo chí, quảng cáo ở nước ngoài từ lâu cũng đã đề cập đến, và đó cũng là lý do mà hạt chia lại bùng nổ và trở thành xu thế tại thị trường Việt. Ngoài công dụng trên, hạt chia lại còn lặng thầm nâng đỡ sức khỏe của bạn rất nhiều mà có thể bạn không để ý đến. Và dưới đây là những điều kỳ diệu mà hạt chia mang lại cho bạn.
1. Hỗ trợ giảm cân an toàn, thanh lọc cơ thể
Những người thừa cân béo phì họ thường hay ăn nhiều và luôn có cảm giác thèm ăn, nhất là các thực phẩm dầu, mỡ. Chính vì vậy, năng lượng dư thừa trong cơ thể đã gây ra tình trạng béo phì. Những thực phẩm giàu chất xơ như hạt chia thì rất ít chất béo, đồng thời chất xơ trong hạt chia tạo cảm giác no lâu, giảm cảm giác thèm ăn nên thật sự lý tưởng đối với người giảm cân, ăn kiêng. Nó cũng góp phần giữ nước khối thực phẩm khi di chuyển, tăng khả năng lên men vi khuẩn có lợi ở ruột già, đồng thời ngăn cản sự hấp thu các độc chất có trong thực phẩm và giúp cơ thể thải chất độc thường xuyên, nên hạt chia sẽ giữ cho cơ thể được thanh lọc, khỏe mạnh và cảm giác nhẹ nhàng.
2. Chống lão hóa và cải thiện làn da
Tuổi già là nguyên nhân chính làm cho chất oxy hóa tăng lên, gây hại cho tế bào và gây ra tình trạng lão hóa da. Tuy nhiên cơ thể chúng ta không thể tự sản sinh ra chất chống oxy hóa, mà phải bổ sung qua thức ăn, nhất là thực vật. Ấy vậy, hạt chia lại chứa thứ mà bạn cần là các axit béo Omega, chúng có vai trò rất lớn trong việc duy trì và kéo dài tuổi thọ làn da của bạn đấy. Axit béo Omega giúp bảo vệ da và cấu trúc da nhờ hai loại axit là α-linolenic (ALA) và linoleic (LA). Đồng thời, axit béo Omega còn là nguồn bổ sung Collagen, là "thần dược" giúp cho da bạn săn chắc, luôn đàn hồi. Một thành phần đóng vai trò quan trọng không kém là các vitamin thiết yếu như vitamin E và vitamin A, chúng giúp da luôn trắng sáng, mịn màng hồng hào, chống các tia UV và nâng đỡ cho làn da bạn rất nhiều.
3. Cung cấp khoáng chất cần thiết cho cơ thể
Vitamin và khoáng chất là những chất vô cùng quan trọng đối với cơ thể mỗi người, nó góp phần vào việc cấu tạo nên tế bào, chuyển hóa năng lượng cho cơ thể hoạt động mỗi ngày. Tuy quan trọng như vậy, nhưng những chất này cơ thể không thể tự tổng hợp được mà phải bổ sung bằng thực phẩm hằng ngày. Những khoáng chất có trong hạt chia như: sắt, kali, mangan, photpho, magie, canxi,... nó có ý nghĩa lớn đối với xương và mô, thúc đẩy quá trình trao đổi chất nhờ mangan, magie, tốt cho hệ tim mạch nhờ sắt, đồng và selen chống oxy hóa. Nhờ được trồng trong điều kiện, môi trường hữu cơ nên những dưỡng chất này lại dễ dàng hấp thụ vào cơ thể.
3. Hỗ trợ tiêu hóa, chống các bệnh về ruột già
Chất xơ trong hạt chia còn tạo điều kiện thuận lợi để sản sinh ra nhiều vi khuẩn có lợi ở ruột già, giúp cơ thể tiêu hóa những thực phẩm mà ruột non không tiêu hóa được, đồng thời tăng khả năng hấp thụ các dưỡng chất, thúc đẩy tính ổn định cho hệ thống đường ruột. Nó còn loại sạch cholesterol dư thừa từ muối mật, giúp ích cho hệ tiêu hóa và hệ tim mạch.
Từ những lý do trên, mà hạt chia có khả năng hỗ trợ và nâng đỡ hệ tiêu hóa của bạn rất nhiều, khi hệ thống đường ruột của bạn khỏe mạnh điều đó đồng nghĩa bạn sẽ tránh được rất nhiều bệnh như rối loạn trực tràng, ung thư ruột già, polyp đại trực tràng, viêm túi thừa. Nên việc dùng hạt chia mỗi ngày sẽ giúp cuộc sống của bạn thay đổi rõ rệt theo tháng ngày, nó sẽ dẫn lối cho sức khỏe của bạn đi đúng hướng hơn, cuộc sống của bạn sẽ nhẹ nhàng hơn đấy.
4. Giảm lượng cholesterol xấu
Những cholesterol xấu (LDL) là nhân tố chính tạo nên sự lắng đọng mỡ ở thành mạch máu gây nên những bệnh về hệ tim mạch. Việc sử dụng các loại rau củ và ngũ cốc nguyên hạt như hạt chia hàng ngày là phương pháp tự nhiên hữu hiệu nhất cho việc giảm thiểu lượng cholesterol xấu trong máu nhờ thành phần dồi dào chất xơ, vitamin và khoáng chất. Cung cấp chất xơ đầy đủ hàng ngày sẽ đẩy sự bài tiết và loại trừ những cholesterol xấu ra ngoài. Mỗi ly hạt chia một ngày theo thời gian sẽ thay đổi và cải thiện cuộc sống của bạn rất nhiều đấy.
5. Giúp chắc khỏe xương khớp, chống loãng xương
6. Tốt cho sự phát triển của thai nhi và phụ nữ mang thai
Như đã nói ở trên, canxi và magie là hai thành phần thiết yếu trong việc cấu tạo xương, điều này cũng vô cùng quan trọng đối với những người đang làm mẹ và trẻ em, giúp cho xương và răng trẻ được chắc khỏe. Hạt chia còn rất giàu Folat và Omega-3 là những chất góp phần tham gia vào sự phát triển ống thần kinh và trí não của thai nhi. Loại hạt được xem là "siêu thực phẩm" này còn bổ sung cho cơ thể người mẹ nhiều vi lượng cần thiết khác như: sắt, canxi, photpho, magie, kali,...
7. Ngăn chặn và làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, ổn định đường huyết
Người bị tiểu đường luôn phải tuân thủ theo chế độ ăn uống khắt khe để vừa đảm bảo đủ dinh dưỡng vừa phải giữ ổn định đường huyết. Hạt chia lại có khả năng duy trì lượng đường huyết bởi hạt chia có lớp gel mềm bao quanh và khi vào trong cơ thể, lớp gel này sẽ giúp bao tử hấp thụ đường chậm, hơn nữa hạt chia lại vô cùng giàu chất xơ, mà người bị tiểu đường lại nên ăn thanh đạm. Điều này vô cùng tốt cho sức khỏe của bạn và tránh những bệnh khác.
8. Ngăn ngừa bệnh tim mạch
Cholesterol trong máu tăng cao là nguyên nhân chính gây ra các bệnh về tim mạch như xơ vữa động mạch, làm hẹp mạch máu vô cùng nguy hiểm. Hạt chia có khả năng làm giảm các cholesterol xấu (LDL) và giúp ổn định lượng cholesterol trong máu, nên hạt chia rất biết cách yêu thương trái tim của bạn đấy. Ngoài ra, Omega-3 trong hạt chia được cho là có khả năng làm giảm nguy cơ mắc chứng huyết khối và rối loạn nhịp tim, là nguyên nhân của tình trạng đau tim, suy tim, đột quỵ. Cơ thể không bị béo phì nhờ chế độ ăn kiêng và sử dụng hạt chia cũng giúp làm giảm lượng mỡ máu giúp máu lưu thông, tim khỏe mạnh.
9. Hỗ trợ hệ thần kinh, giảm trầm cảm, cải thiện thị lực
Với tốc độ phát triển nhanh đến chóng mặt của cuộc sống hiện đại, não bộ làm việc quá tải, tỷ lệ người bị stress và trầm cảm ở Việt Nam cũng tăng lên. Ngoài việc điều trị và chăm sóc y tế thì chế độ ăn cũng góp phần cải thiện và cân bằng rất nhiều. Trong những loại thực phẩm thì hạt chia cũng rất hữu ích và mang lại hiệu quả tốt bởi hạt chia chứa chất chống oxy hóa, giúp ngăn lại sự phá hủy tế bào và lão hóa ở hệ thống não bộ. Carbohydrate trong hạt chia cũng là chất có liên quan đến trạng thái hưng phấn cảm xúc, bổ sung hạt chia hằng ngày cũng góp phần giúp ích cho tâm trạng và tinh thần của bạn.
Các nghiên cứu cũng cho thấy rằng việc thiếu hụt Selenium đã gây ra các cảm xúc tiêu cực. Hàm lượng selenium được khuyến cáo đối với một người trưởng thành là 55mcg/ngày. Và trong một muỗng hạt chia lại chứa khoảng 15,5mcg selenium, việc lựa chọn hạt chia đưa vào thực đơn hằng ngày là một ý tưởng hay. Ngoài ra, hạt chia lại chứa axit béo Omega-3 vô cùng dồi dào. Axit béo Omega-3 cũng là một dưỡng chất quan trọng cho tâm hồn bạn, nó làm giảm tỉ lệ mắc rối loạn trầm cảm. Omega-3 cũng giúp cho mắt sáng hơn và duy trì, cải thiện sức khỏe của mắt.
Và đó là những gì mà hạt chia mang đến cho cuộc sống này, như một món quà dành tặng sức khỏe và tinh thần của bạn, hiếm thấy loại hạt nào lại đủ đầy dinh dưỡng như vậy. Hãy yêu thương bản thân mình bằng những điều đơn giản trong cuộc sống để mỗi ngày của bạn sẽ luôn tràn ngập niềm vui. HatChiaSaiGon cảm ơn bạn đã đọc tận cuối bài viết nhé. Bạn có thể tham khảo thêm nhiều bài viết về hạt chia tại đây.
